Δευτέρα 18 Μαΐου 2015

<<Μετά το πιστωτικό μπουμ δεν ζητούν ούτε ένα ευρώ>>

Λευκωσία: Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα διαμορφώνονται οι δανειοδοτήσεις των νοικοκυριών και επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα της αβεβαιότητας, των προβλημάτων ρευστότητας και της απροθυμίας «να ανοίξουν νέα μέτωπα». Η ζήτηση είναι τόσο χαμηλή από τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, που υπολείπεται ακόμη και της περιορισμένης ρευστότητας που διαθέτει το τραπεζικό σύστημα την τρέχουσα χρονική περίοδο, με αποτέλεσμα κεφάλαια που προορίζονται για να καλύψουν ανάγκες ιδιωτών να παραμένουν αδιάθετα. Η ζήτηση παραμένει εξαιρετικά ισχνή, καθώς οι καταναλωτές, βλέποντας τα εισοδήματά τους να μειώνονται και το γενικό περιβάλλον να είναι ασταθές, δεν προχωρούν ακόμη και στη ζήτηση δανείων τα οποία πριν μερικά χρόνια γνώρισαν μεγάλη ζήτηση. Αιτήματα που φθάνουν σήμερα στα γκισέ των τραπεζών αφορούν κυρίως αναδιαρθρώσεις υφιστάμενων δανείων ή κάποια ρύθμιση εξαιτίας της αδυναμίας εξυπηρέτησης του δανείου. Ενδεικτικό ότι τη χρυσή περίοδο της στεγαστικής πίστης έχει παρέλθει είναι ότι πριν μερικά χρόνια τα πιστωτικά ιδρύματα έδιναν περίπου €4 διςσ ετησίως για στεγαστικά δάνεια. Οι νέες πιστώσεις για την αγορά κατοικίας ανήλθε τον Μάρτιο του 2015 στα €52 εκατ., τον Φεβρουάριο στα €41 εκατ. και τον Ιανουάριο του 2015 περιορίστηκαν στα €36 εκατ. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά ακινήτων είναι ότι η ζήτηση για δάνεια στεγαστικής πίστης περιορίστηκε το 2013 στα €1,3 δισ. και το 2014 στα €500 εκατ. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα στεγαστικά παραμένουν στο βασικό πυρήνα της τραπεζικής δραστηριότητας και βρίσκονται στη στρατηγική των ομίλων.

Η μειωμένη ζήτηση για δάνεια σημειώνεται την ίδια στιγμή που τα υφιστάμενα δάνεια παρουσιάζουν μεγάλα προβλήματα, επιβαρύνοντας τους τραπεζικούς ισολογισμούς και αναζητούνται τρόποι για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στα νοικοκυριά το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων ( NPLs) ανέρχεται στο 52,68% από το σύνολο δανείων €23,9, δηλαδή €12,6 δισ. Μόνο για το 22,82% λήφθηκαν μέτρα για μείωση των δανείων. Οι συσσωρευμένες ζημιές απομείωσης ανέρχονται σε €4,33 δισ. αποτελώντας το 34,4% των συνολικών προβληματικών δανείων των νοικοκυριών. Όσον αφορά στις επιχειρήσεις, το σύνολο των NPLs ανέρχεται στο 57,98% από το σύνολο δανείων €23,6, δηλαδή €13,7 δισ. Για ποσοστό 28,55% λήφθηκαν μέτρα για μείωση των δανείων. Οι συσσωρευμένες ζημιές απομείωσης ανέρχονται σε €4,28 δισ. αποτελώντας το 31,3% των συνολικών NPLs των επιχειρήσεων. Ανά τομέα, στις κατασκευές από δάνεια €6,6 δισ. που δόθηκαν δεν εξυπηρετείται το 77,63%, δηλαδή €5,1 δισ. και έγινε πρόβλεψη για €1,5 δισ., δηλαδή 29,2% των συνολικών NPLs. Στο λιανικό και χονδρικό εμπόριο, τα NPLs ανέρχονται στα €2,3 δισ. από το σύνολο των €5 δισ. δανείων που δόθηκαν, δηλαδή 46,98% και έγινε πρόβλεψη για €856.000, δηλαδή 36,6% των NPLs. Στις δραστηριότητες διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, το ποσοστό των NPLs ανέρχεται σε 58,35% από το σύνολο  δανείων €4,1 δισ. και έγινε πρόβλεψη για €659.500, δηλαδή 27,8%.       

Τα καταναλωτικά δάνεια είναι η πιο «ευπαθής» κατηγορία χορηγήσεων. Στην εποχή του πιστωτικού μπουμ τα υπόλοιπα δανείων για καταναλωτικούς σκοπούς ήταν €4,1 δισ. και ο ρυθμός
πιστωτικής επέκτασης έφθανε κοντά στο 14% τον Δεκέμβριο του 2008 σε ετήσια βάση. Αυτά είναι συνήθως δάνεια που δίνονταν τον καιρό της πιστωτικής έξαρσης για αγορές αυτοκινήτων, διακοπές, σπουδές ή για άλλους καταναλωτικούς σκοπούς. Τα δάνεια τροφοδότησαν υπέρμετρη κατανάλωση σε συγκεκριμένους τομείς της αγοράς, συμβάλλοντας στην αύξηση του ιδιωτικού χρέους της Κύπρου στα ψηλότερα επίπεδα της Ευρώπης. Το πρώτο τρίμηνο του 2015 τα νέα καταναλωτικά δάνεια που παραχώρησαν οι τράπεζες περιορίστηκαν στα €27 εκατ. Πέρυσι παραχωρήθηκαν από τις τράπεζες μόλις €101 εκατ. σε νέα καταναλωτικά δάνεια, έναντι €267 εκατ. το 2013 και €613 εκατ. το 2012. Το 2009, πριν οι τράπεζες ξεκινήσουν να παρουσιάζουν σημαντικά προβλήματα στα κεφάλαιά τους, παραχώρησαν €1,3 δισ. σε νέα καταναλωτικά δάνεια.

Αργές αναδιαρθρώσεις

Το μέγεθος της πιστωτικής επέκτασης της εποχής τριετίας 2006-2009 πληρώνουν σήμερα οι νέοι μέτοχοι των τραπεζών που πρέπει να διαχειρισθούν σωρεία προβληματικών χαρτοφυλακίων που φθάνουν τα €27,3 δισ. Τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας που καταρτίζονται  βάσει νέας μεθοδολογίας καταδεικνύουν ότι δύο χρόνια μετά την κρίση του 2013 οι τράπεζες αναδιάρθρωσαν λιγότερο από ένα τέταρτο των δανείων. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Κεντρική Τράπεζα, οι συσσωρευμένες ζημιές απομείωσης για τα προβληματικά δάνεια που βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών του συστήματος ανέρχονται σε €9 δισ. ή 32,9% του συνόλου των NPLs των €27,3 δισ. που υπάρχουν στο σύστημα. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να φθάσουν στα αντίστοιχα επίπεδα που υπάρχουν στην Ευρώπη, οι τράπεζες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι θα χάσουν κοντά στο 50% των μη εξυπηρετούμενων δανείων, δηλαδή πρέπει να αναγνωρίσουν ζημιές άλλων €4,5 δισ.

Γράφει: Θεανώ Θειοπούλου

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου